نحوه ی درس خواندن در شب امتحان

در طی این چند سالی که مشغول به تحصیل در مدارس و حالا هم در دانشگاه هستیم همیشه این سوال را از خودمان می پرسیم که چگونه می توانم صحیح درس بخوانم؟ یک روش مطالعه اصولی و منطقی که بتواند حداکثر بازده و راندمان را در خود بگنجاند چیست؟ خاطره شبهای امتحان در پایان هر ترم همیشه زنگ خطری برای شروع ترم بعدمان می شود تا متفاوت تر درس بخوانیم تا از کابوسها و لحظات سخت و طاقت فرسای روزهای قبل از امتحان در امان باشیl.!

اما هر چه قدر هم که دانشجوی وقت شناسی باشیم باز هم ممکن است در شب بعضی از امتحانها نظیر آزمایشگاه های عملی حال چندان خوشی نداشته باشیم و بدمان هم نیاید که از تبصره "حذف اضطراری درس" استفاده کنیم و نفسی راحت بکشیم. اما اگر از خود و توانایی ها و استعدادهای شخصی خود , از نقاط ضعف و کمبودهای خود شناختی کامل داشته باشید حتی می توانید در شب امتحان از واپسین لحظات باقیمانده نیز حداکثر استفاده را کرده و دیگرتجربه تلخ حذف درس را هم نداشته باشید. در اینجا می کوشیم تا به بیان چند سطری از شرایط مربوط به اجرای متد های مفید در شب امتحان بپردازیم. نخست لازم است چند نکته را برای خود واضح و روشن سازید:

1-نیاز است چه چیز هایی را برای امتحان مد نظر مطالعه کنید؟

واقع بین باشید و به هیچ عنوان سعی نکنید که خود را گول بزنید. تعداد جزوات و کتابها , نوار ها و یا سی دی های صوتی , اسلاید ها و... را در کنار هم بگذارید تا حجم مطالعه برایتان مشخص شود.

2- چند ساعت نیاز دارید تا بتوانید یک مطالعه به صورت اجمالی بر روی مفاهیم و مطالب موجو د داشته باشید به گونه ای که اشرافی نسبی بر موضوع پیدا کنید؟تصور کنید که شب امتحان است و تا صبح چیزی حدود 10 ساعت فرصت دارید. باز هم توصیه میکنیم که واقع بین باشید. اگر خودتان را می شناسید که در طی این 10 ساعت از عهده مرور مطالب بر نمی آیید و فقط می خواهید چرت بزنید و مرتب دفاتر و جزوات را ورق بزنید همان بهتر است که درس نخوانید و 10 ساعت کامل بخوابید! وقتی ترم بعد درس را دومرتبه اخذ کردید حتما به یاد این 10 ساعت طلایی که از دست دادید خواهید افتاد و افسوسش را می خورید!

3- چه جایی را برای مطالعه کردن می پسندید؟ کتابخانه, اتاق کار خودتان, منزل دوستتان...بهتر است سریعتر تصمیم بگیرید و محیطی را برای داشتن یک مطالعه فشرده انتخاب کنید.

4- برنامه حمله خود را برای خواندن جزوات و کتابها سازمان دهی کنید. هر چه قدر که این برنامه ریزتر تنظیم گردد میزان پیشرفت شما در هر ساعت چشم گیر تر خواهد بود. بهترین کار آن است که اول به سراغ مفاهیم بنیادی و سبکی که موجود است بروید. مثلا از یادداشت های دست نویس خودتان که در طول ترم آنها را جمع آوری کردید شروع کنید.

5- مواد لازم جهت مطالعه کردن و درس خواندن در شب امتحان را فراهم کنید. از تدارک دیدن هر نوع تنقلات و خوراکی خودداری کنید. چند برگه سفید کاغذ, یک عدد ضبط صوت و خودکار می تواند کافی باشد.

حال لازم است تا یک روش صحیح برای داشتن یک مطالعه فشرده انتخاب کرده و آن را از سر بگیرید. متد انتخابی هر شخص می تواند متفاوت باشد. هر یک از ما از میزان هوش و استعداد متفاوتی بر خوردار هستیم. برای شروع همانطور که گفتیم به سراغ یادداشتهایی که خودمان از سخنان استاد برداشت کرده ایم میرویم. اگر هم چنین چیزی در دسترس ندارید سعی کنید بدون هیچ اتلاف وقتی یک کپی از نسخه دوستتان تهیه کنید.تمرکز بگیرید و سعی کنید این نسخه را با دقت مطالعه کنید. نکات مهم و مفاهیم بنیادی را به کمک یک مداد و یا ماژیک رنگی از این نسخه استخراج کنید. این را بدانید که بازتاب مهمترین نکات و مطالب یک بحث همیشه در سخنان استاد در طی یک ترم خواهد بود. در پایان سعی کنید که یک خلاصه برداری هر چند مختصر از آنچه که فهمیده اید برای خود تهیه کنید. اکنون برای خود مشخص کنید که چه سوالهایی ممکن است از این مطالب مطرح شود. اگر دسترسی به کتاب تمرین و یا مثال دارید سعی کنید در رابطه با هر مفهوم به یک مثال نیز رجوع کنید. با این کار پله به پله مفاهیم در ذهن شما نقش می بندد و بر دهن شما ملکه خواهند شد. حال اگر دسترسی به نمونه سوالهای استاد خود دارید به آنها رجوع کرده و سعی کنید یک کوئیز مختصر از آنچه که خواندید و فهمیدید از خود بگیرید.

اگر موفق به اخذ نمره چندان خوبی نشدید نگران نباشید . این را بدانید که باید عمقی تر مطالعه کنید. اکنون به سراغ کتاب درسی مد نظر بروید و از خلاصه آن که معمولا در انتهای هر فصل از کتاب دیده می شود شروع کنید. ناگهان شاهد خواهید بود که مفاهیم ریز ترو ریز تر شده و شاخ و برگ بیشتری می یابند. از حجم آن وحشت نکنید و به مفید خواندن بیاندیشید نه به تمام کردن!

چند نکته را هم در باب شیوه بر گذاری امتحان بدانید:

1- اگر امتحان شما قرار است تستی بر گذار شود این را بدانید که در اکثر موارد آسانترین سوالی که به نظرتان میرسد مزموز ترین سوال است که حتما حاوی نکته و یا نکته هاییست. پس گول ظاهر آسان و کوتاه بودن سوالهای تستی را نخورید.

2- در امتحانات تستی بیشتر مانور بر روی مفاهیم هم معنی و مشابه خواهد بود. این تشابهات همیشه شما را در انتخاب گزینه صحیح به دام خواهند انداخت. پس باز هم هوشیار باشید و به تمایزات میان گزینه ها دقت کنید.

3- امتحانات تشریحی در اکثر موارد شما را در مطالب مفهومی محک میزنند. سخاوتمند باشید و هر آنچه را که از شاهنامه درس می دانید با خیال راحت که استادتان آن را مطالعه میکند و به شما نمره حق را میدهد بنویسید!

در پایان برایتان آرزوی موفقیت داریم. ولی این را بدانیم و به آن اعتقاد داشته باشیم که یک مطالعه اصولی و پریودیک در یک بازه زمانی مناسب است که می تواند ما را از کلیه کابوسهای شب امتحان رهایی سازد نه متد های عجیب و غریب مطالعه